POČETNA

O UNIVERZITETU

FAKULTETI

DOKUMENTA

UPIS

MULTIMEDIJA

KONTAKT

AKTUELNOSTI

07.02.2024.

Obavještavamo sve zainteresovane da Institut Oikos – Istraživački centar iz Bijeljine, Bosna i Hercegovina i suorganizatori (Rumunija, Bugarska, Ukrajina, Kazahstan, Crna Gora, Bosna i Hercegovina) organizuju dvanaestu (KSII) Međunarodnu naučnu konferenciju od posebnog značaja, koja će se održati 31. 05. 2024, u Beogradu pod nazivom „Nove paradigme u privredi: povezanost, inovacije i održivost“. Poziv možete preuzeti ovdje.

26.01.2024.

Poziv za mobilnost u okviru Erazmus+ KA171 između Univerziteta "Adriatik" Bar i Educons Univerziteta iz Beograda, Republika Srbija možete pogledati ovdje i ovdje.

26.01.2024.

Poziv za mobilnost u okviru Erazmus+ KA171 između Univerziteta "Adriatik" Bar i Sivas Cumhuriyet University iz Turske možete pogledati ovdje.

15.12.2023.

Treća međunarodna konferencija o savremenim dostignućima u nauci i tehnologiji - COAST 2024!
Zadovoljstvo nam je da Vas pozovemo na TREĆU MEĐUNARODNU KONFERENCIJU O SAVREMENIM DOSTIGNUĆIMA U NAUCI I TEHNOLOGIJI - COAST 2024. Konferencija će biti održana u Herceg Novom u periodu od 29. maja do 01. juna 2024. godine. Cilj konferencije je okupljanje akademske zajednice, istraživača i naučnika radi razmjene informacija, iskustava i rezultata istraživanja o svim aspektima specijalizovanih i interdisciplinarnih oblasti.

Sve informacije koje se odnose na konferenciju COAST 2024, uključujući teme, rokove, obrasce, mjesto održavanja, kotizaciju, i sl. možete pronaći na web stranici konferencije http://confcoast.com/.

Za dodatna pitanja, molimo Vas da nas kontaktirate na e-mail conference.coast@gmail.com.

Rok za podnošenje prijava (sažetaka): 20. januar 2024.
Rok za podnošenje kompletnih radova: 15. mart 2024.

Srdačan pozdrav,
Organizacioni odbor
Fakultet za menadžment, Herceg Novi

Kontakt osoba: Prof. dr Irena Petrušić, dekan, e-mail: dekan@fm-hn.com

07.12.2023.

Izvještaj recezenata za izbor u akademsko zvanje docent za kandidatkinju dr Ivanu Tomašević možete pogledati ovdje.

07.12.2023.

Izvještaj recezenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidatkinju doc. dr Sandru Đurović možete pogledati ovdje.

20.11.2023.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje redovni profesor za kandidata dr Željko Spalević možete pogledati ovdje.

28.09.2023.
KOMEMORATIVNI GOVOR rektora Univerziteta „Adriatik“ prof. dr Steva Nikića povodom smrti prof.dr Bora Ivoševića održanog u Amfiteatru Univerziteta „ Adriatik“ Bar
"Sa tugom i pijetetom obraćam se ožalošćenoj porodici, kolegama i prijateljima profesora emeritus Bora Ivoševića, kako bih se oprostio od velikog prijatelja i čovjeka koji se potvrdio u mnogim oblastima svog intelektualnog rada. Ako se prema Plutarhovim pričama o autobiografijama velikih ličnosti može govoriti o čovjeku tek završetkom njegovog života, onda se može reći da je Boro Ivošević bio sretan čovjek. Djelići kaledeoskopa događanja iz njegovog naučnog i profesionalnog života otkrivaju nam ličnost koja je u svom uspješnom životu bio neprikosnoveni autoritet iz oblasti pravnih nauka, posebno pomorskog prava. Profesor mnogim generacijama studenata, mentor mnogih magistarskih i doktorskih radova kod nas i u svijetu, izvrsni advokat koji je uspješno zastupao mnoge pomorske kompanije, izvrsni univerzitetski profesor Pomorskog prava i transportnog osiguranja na mnogim univerzitetima kod nas i u svijetu. Boro Ivošević je bio čovjek širokih pogleda, nemjerljivog strpljenja, neobično prijatne naravi koja je plijenila. Bio je sagovornik posle kojeg ste se osjećali ispunjenim i shvatali da je vrijedno živjeti i da se svako doba života može osmisliti i ispuniti. Plijenio je svojom vitalnošću do poslednjeg našeg razgovora i uvijek sam govorio da čovjek kao Boro Ivošević treba, zbog svog životnog optimizma, da vječno živi i da je prototip radosti življenja. Njegove organizacione sposobnosti su bile neiscrpne. Otvorio je institucije kojima je zadužio Crnu Goru i njegovu voljenu Boku. Osnivač je Više pomorske škole Kotor na kojoj su studirale brojne generacije pomoraca koji su plovili ili plove svjetskim morima, osnivač je Fakulteta za pomorstvo i turizam Kotor, osnivač je Fakulteta za mediteranske poslovne studije Tivat, osnivač i dekan Pomorskog fakulteta Bar, osnivač Univerziteta „ Adriatik“ Bar. Napori i njegova želja za članstvo u Akademiji nauka Crne Gore mogu se sumirati opaskom neprimanja Molijera u Francusku akademiju nauka: „ On je imao sve, a oni nisu imali njega.“ I ono što je po meni najvažnije, Boro Ivošević ima dvoje divne djece (nazvao sam ih djecom znajući ih od malena), sada dvoje divnih i uspješnih ljudi koji su mi ostali nezaboravni: uspješan arhitekta Vlado i genijalna Saška. Što na kraju mogu reći nego HVALA Boru Ivoševiću što je postojao, HVALA mu za njegove sposobnosti i visprenosti, srećan sam poznanstvom i druženjem sa njim. Ostaju divna sjećanja na jednog natprosječno sposobnog čovjeka koji je uspješno ispunio svoj život. Njegova porodica i svi mi smo izgubili velikog i uspješnog čovjeka. Počivaj u miru i neka ti je laka zemlja, moj prijatelju."
 

18.06.2023.

Javni poziv za dostavljanje predloga za potrebe izrade nacrta novog Zakona o visokom obrazovanju

Poštovane koleginice i kolege,
Univerzitet "Adriatik" Bar jeste jedan od vodećih učesnika u profilaciji visokog obrazovanja Crne Gore. Upravo zbog toga, predstavnici našeg Univerziteta su uključeni u radnu grupu čiji je osnovni zadatak ažuriranje postojećeg nacrta Zakona o visokom obrazovanju Crne Gore. Shodno navedenom, molimo Vas da sve Vaše sugestije i predloge postojećeg zakonskog teksta, kojeg možete preuzeti ovdje, dostavite do petka, 23.06.2023.godine do 15.00h na e-mail univerziteta: univerzitetadriatikbar@gmail.com

Nadamo se da ćete uvažiti naš predlog i poslati Vaše predloge i sugestije.

11.05.2023.

SUFINANSIRANJE NACIONALNIH NAUČNOISTRAŽIVAČKIH PROJEKATA  BUDŽET 2.300.000 EURA

Ministarstvo nauke i tehnološkog razvoja objavljuje Konkurs za sufinansiranje nacionalnih naučnoistraživačkih projekata, s rokom za dostavljanje projektnih prijava do 26. juna 2023. godine. Ukupni budžet opredijeljen za ovu namjenu iznosi 2,3 miliona eura.

Cilj Konkursa je jačanje kapaciteta istraživačkih timova u Crnoj Gori, kako bi se podsticala izvrsnost, čime bi se doprinijelo razvoju društva zasnovanog na znanju i konkurentnosti na međunarodnom nivou.

Na Konkurs se mogu prijaviti ustanove koje imaju licencu za obavljanje naučnoistraživačke djelatnosti izdatu od strane Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja Crne Gore.

Za više detalja kliknite na link.

26.04.2023.

COST OTVORENI POZIV ZA 2023.god.

Obavještavaju se svi zainteresovani da su zvanično otvoreni pozivi za nove COST predloge projekata za 2023. godinu, koji će trajati šest mjeseci, do 25. oktobra 2023. godine do 12:00 časova (CET). COST akcija je interdisciplinarna istraživačka mreža koja okuplja istraživače i inovatore kako bi realizovali istraživanja u trajanju od 4 godine. Akcije su otvorene za sve oblasti nauka i tehnologije, uključujući one nove, kao i one u nastajanju, a možete je predložiti na osnovu sopstvenih interesa ili ideja, i karakteriše je princip odozdo prema gore (bottom-up). Na sajtu Ministastva nauke i tehnološkog razvoja možete naći informaciju o COST nove pozive preko linka: COST otvoreni poziv za 2023. godinu (www.gov.me).

29.03.2023.

Druga međunarodna konferencija o savremenim dostignućima u nauci i tehnologiji  - COAST 2023

Zadovoljstvo nam je da Vas pozovemo na DRUGU MEĐUNARODNU KONFERENCIJU O SAVREMENIM DOSTIGNUĆIMA U NAUCI I TEHNOLOGIJI - COAST 2023. Konferencija će biti održana u Herceg Novom u periodu od 31. maja do 03. juna 2023. godine. Cilj konferencije je okupljanje akademske zajednice, istraživača i naučnika radi razmjene informacija, iskustava i rezultata istraživanja o svim aspektima specijalizovanih i interdisciplinarnih oblasti.
Sve informacije koje se odnose na COAST 2023 konferenciju, uključujući teme, rokove, obrasce, mjesto održavanja, kotizaciju, i sl. možete pronaći na web stranici konferencije http://confcoast.com/
Za dodatna pitanja, molimo Vas da nas kontaktirate na e-mail
conference.coast@gmail.com.
Rok za podnošenje prijava (sažetaka): 15. april 2023.
Rok za podnošenje kompletnih radova:  01. maj 2023.
Zbog velikog interesovanja ranije definisani rokovi su produženi.
Srdačan pozdrav,
Organizacioni odbor
Fakultet za menadžment, Herceg Novi
Kontakt osoba: Dr Irena Petrušić, dekan, e-mail: dekan@fm-hn.com

2nd International Conference on Advances in Science and Technology - COAST 2023

It is my pleasure to invite you to attend the 2nd INTERNATIONAL CONFERENCE ON ADVANCES IN SCIENCE AND TECHNOLOGY - COAST 2023. The Conference will be held in Herceg Novi, Montenegro, from 31st May – 3rd June 2023. The aim of the Conference is to gather the academic community, researchers and scientists for the exchange of information, experiences and results of researches in all aspects of specialized and interdisciplinary areas.
All the additional information regarding the COAST 2023 conference, including topics, deadlines, manuscript templates, venue, participation fee, etc. may be found at the conference webpage http://confcoast.com/.
For further questions contact us by e-mail conference.coast@gmail.com
Deadline for application (submission of abstracts): 15th April 2023
Deadline for submission of full paper: 1st May 2023
Due to high interest, originally defined deadlines have been extended.

Sincerely,
The Organising Committee
Faculty of Management, Herceg Novi
Contact person: Dean Irena Petrušić, PhD, e-mail: dekan@fm-hn.com

Plenarni predavači/ Plenary speakers

https://confcoast.com/

15.02.2023.

INFORMACIJA O STIPENDIJAMA ZA STUDIRANJE NA NIZOZEMSKIM UNIVERZITETIMA

Dva programa stipendiranja, Holland Scholarship Programme, koji nudi oko 600 stipendija na godišnjem nivou u iznosu od 5000 eura i Erasmus+ Nuffic, koji sa budžetom od 7 miliona eura dodjeljuje 19% raspoloživih mjesta za studente iz država Zapadnog Balkana. Detaljnije informacije možete pogledati ovdje.

27.12.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje redovni profesor za kandidata dr Rajka Novićevića možete pogledati ovdje.

20.12.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidatkinju dr Jovanu Jovanović možete pogledati ovdje.

14.12.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidata dr Dražena Božovića možete pogledati ovdje.

02.12.2022.

ERAZMUS+ INFO DAN NA UNIVERZITETU ADRIATIK BAR

Nacionalna Erazmus+ kancelarija u Crnoj Gori je 01.12.2022.godine organizovala informativnu sesiju pod nazivom “Podsticanje učešća Univerziteta Adriatik u akcijama Erasmus+ programa za visoko obrazovanje” u prostorijama Akademije znanja u Budvi. Navedenom sastanku prisustvovali su predstavnici svih fakulteta članica Univerziteta Adriatik Bar. Predstavnice nacionalne Erazmus+ kancelarije su kroz nekoliko multimedijalnih prezentacija upoznale sve prisutne sa promjenama u novom Erazmus+ programu koji traje od 2021-2027. godine i ima ukupni predviđeni programski budžet od 26 milijardi eura.

Nakon veoma informativnih prezentacija, učesnici su razmjenili dosadašnja iskustva vezana za učešće u različitim Erazmus+ programima i došli do zaključaka u vezi budućih mogućnosti za aplikaciju.

Detaljnije o navedenom možete pročitati na zvaničnoj prezentaciji Erazmus+ nacionalne kancelarije u Crnoj Gori na adresi: http://www.erasmusplus.ac.me/?p=22307

30.11.2022.

E-PLATFORMA UNIVERZITETA ADRIATIK BAR O AKADEMSKOM INTEGRITETU

Univerzitet Adriatik Bar u saradnji sa agencijom Amplitudo iz Podgorice pod pokroviteljstvom Programske kancelarije Savjeta Evrope u Podgorici u prethodnom periodu saradjivao na izradi interaktivne platforme o akademskom integritetu. Ova platforma predstavlja jedan originalni pokušaj prevencije različitih oblika prevarnog ponašanja u visokom obrazovanju, odnosno kršenja akademskog integriteta. Njen osnovni cilj jeste upoznavanje studenata i akademskog osoblja Univerziteta sa osnovnim metodološkim pravilima izrade stručnih i naučnih radova, poštujući različite metode naučog istraživanja. Njena osnovna ideja kada je u pitanju akademski integritet jeste preventivnost a ne korektivnost. Primjenom različitih multimedijalnih sadržaja nastojalo se konkretno pomoći svim studentima i akademskom osoblju Univerziteta da na što bolji i brži način savladaju osnovna metodološka pravila i principe koji će im pomoći u daljem akademskom radu. Na taj način bi se u osnovi spriječilo nastajanje određenih oblika prevarnog ponašanja što bi rezultiralo jačanjem ukupnog akademskog integriteta na Univerzitetu. U visokom obrazovanju, od izuzetne važnosti je da se akademski integritet afirmiše i promoviše kroz različite nacionalne i međunarodne inicijative kao što je ova, ali i kroz jake institucionalne politike i svakodnevnu akademsku praksu.

Platforma je dostupna na adresi: https://integritetua.com

28.11.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidatkinju dr Esteru Rakić možete pogledati ovdje.

12.10.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidata dr Nikolu Vukčevića možete pogledati ovdje.

10.10.2022.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidata dr Marinka Aleksića možete pogledati ovdje.

07.07.2022.

ERAZMUS+ MOBILNOST NASTAVNOG I NENASTAVNOG OSOBLJA NA UNIVERZITETU JAEN, ŠPANIJA - Pažnja!!! Kratak rok za prijavu!!!
U skladu sa potpisanim Međuinstitucionalnim sporazumom sa Univerzitetom Jaen, Španija, raspisuje se poziv za stipendijsku mobilnost nastavnog i nenastavnog osoblja. Konkurs je otvoren za nastavno i nenastavno osoblje Univerziteta "Adriatik" Bar. Sva dokumenta potrebna za prijavu možete dobiti tako što ćete poslati upit na e-mail: univerzitetadriatikbar@gmail.com.
 

KRITERIJUMI ZA IZBOR:
Osnovni kriterijumi izbora su usklađenost studijskih programa, prethodno učešće u Erazmus+ programu mobilnosti, poznavanje engleskog jezika i ravnomjerna zastupljenost studijskih programa.
 

PROCES PRIJAVLJIVANJA:
Sva dokumenta možete poslati elektronskim putem na: univerzitetadriatikbar@gmail.com, poštom ili ih lično donijeti prostorije rektorata Univerziteta "Adriatik" Bar na adresi: Šetalište kralja Nikole, Potkovica D1, Marina Bar, 85000 Bar, od 8:00 do 15:00 (svakim radnim danom).
Napomena za slanje: Prijava za Erazmus+ mobilnost – UNIVERZITET JAEN, ŠPANIJA.
 

VAŽNI DATUMI:
Realizacija mobilnosti: od 18. jula 2022. do 25. jula 2022. (Nedelja obuke kadrova).
Rok za prijavu: 11. jul 2022. (Do 10:00h).
Dodatne informacije mogu se dobiti na Univerzitetu "Adriatik" Bar na adresi: Šetalište kralja Nikole, Potkovica D1, Marina Bar, 85000 Bar, od 8:00 do 15:00 (svakim radnim danom).

24.06.2022.

Na osnovu člana 98 Zakona o visokom obrazovanju Crne Gore (“Sl.list CG” 104/21) i Odluke Senata Univerziteta “Adriatik” Bar broj 113 od 22.06.2022. godine Univerzitet “Adriatik” Bar raspisuje Konkurs za upis nove generacije studenata u akademsku 2022/2023. Tekst konkursa možete pogledati ovdje.

13.05.2022.

Poziv istraživačima za učešće na ljetnjoj školi u Belgiji

Dear future PhD's, Dear researchers, Dear supervisors,

The modern research environment is far from perfect and while the reasons can be various. Today’s researchers, and especially early stage researchers, need individual support to thrive and make a change to science and society. The Erasmus+ funded project OEduverse is focused on providing training to shape your research agenda. We do so by focusing on the transversal areas of open science, mental health and science communication. Together with researchers and professional trainers from five European countries we designed an immersive training program to flip with the participants the training into a cross-domain, collaborative hackathon to reshape your research plan. Together, in this five days Summer School, we will design with you and experts the environment for you to thrive in. The Summer School will be held 13-17 June 2022 as a face to face event. We will be with our trainers in Affligem, Belgium and offer our Summer School as a full week all-inclusive training event. 

Find all the event details, including the program and information about our trainers and the location on our OEduverse website here: OEduverse Summer School. 

Read a small recap of our last online Winter School Hackathon.

Participants can register here: -Register Now-

We offer an Early Bird rate for the all-inclusive event till the 17th of May 2022. 

Each ticket includes:

Full day participation in the 5 days summer hackathon

Single room accomodation in the beautifully renovated Affligem event location - a refurbished monastery - for 5 nights

Three meals per day in the historical location

Social events during the week

Daily chance to meet our trainers who stay with you in Affligem

We are looking forward to meeting in person in June! In case you have any questions, please do not hesitate to contact me.

With best wishes, 

Christian Weber

University of Siegen
Faculty of Science and Technology
Institute of Knowledge Based Systems & Knowledge Management
Phone: +49 (0) 271-740 5199
Temp. home office skype phone: +49 (0) 271-9330 9982
E-Mail: christian.weber@uni-siegen.de    http://www.eti.uni-siegen.de/ws/index.html.en?lang=en

13.05.2022.

Horizont Evropa vebinari - https://www.gov.me/clanak/horizont-evropa-vebinari

Evropska komisija organizuje četiri otvorena vebinara, koji će pružiti informacije o pripremi predloga u okviru EU okvirnog programa za istraživanje i inovacije Horizont Evropa. Ovi vebinari osmišljeni su za koordinatore projekata, projektne partnere i ostale učesnike u projektima.

Lump-sum finansiranje u programu Horizont Evropa: Kako funkcioniše? Kako napisati predlog projekta?

Lump Sum Funding in Horizon Europe: How does it work? How to write a proposal?

Datum: 19. maj 2022. godine, 10.00h - 12.30h

https://ec.europa.eu/research/participants/docs/h2020-funding-guide/other/event220519.htm (nije potrebna prethodna registracija)

Info sesija o platformi za rezultate ostvarene u okviru programa Horizont - usmjeravanje istraživanja prema snažnom društvenom uticaju

Info session on Horizon Results Booster - steering research towards a strong societal impact

Datum: 25. maj 2022. godine, 10.00h - 12.30h

https://ec.europa.eu/research/participants/docs/h2020-funding-guide/other/event220525.htm (nije potrebna prethodna registracija)

Dan koordinatora Horizont Evropa projekata o pripremi ugovora o grantu

Horizon Europe Coordinators’ Day on Grant Agreement Preparation

Datum: 15. jun 2022. godine, 09:30h - 13:00h

https://ec.europa.eu/research/participants/docs/h2020-funding-guide/other/event220615.htm (nije potrebna prethodna registracija)

Izbjegavanje grešaka prilikom prijavljivanja ličnih troškova u Horizont 2020 projektima

Avoiding errors in declaring personnel costs in Horizon 2020 grants

Datum: 22. jun 2022. godine, 10.00h - 12.00h

https://ec.europa.eu/research/participants/docs/h2020-funding-guide/other/event220622.htm (nije potrebna prethodna registracija)

11.03.2022.

Prvi poziv za inovatore u oblasti automatizovanog planiranja i zakazivanja

U toku je prvi poziv za inovatore u oblasti automatizovanog planiranja i zakazivanja u okviru projekta AIPlan4EU, koji se realizuje kroz program Horizont 2020.

Automatizovano planiranje i zakazivanje predstavlja centralnu istraživačku oblast u razvoju vještačke inteligencije, u okviru koje evropska istraživanja decenijama daju snažan doprinos. Radi se o tehnologiji donošenja odluka koja se sastoji u razmatranju prediktivnog modela sistema koji se kontroliše i odlučivanju kako i kada je potrebno djelovati da bi se postigao željeni cilj. Ova istraživačka oblast je relevantna za mnoge oblasti primjene kojima su potrebne brže, automatizovane i optimalne odluke, kao što su agilna proizvodnja, poljoprivreda ili logistika.

Projekat AIPlan4EU konkretno je usredsređen na šest ambicioznih ciljeva:

Obezbjeđivanje dostupnosti automatizovanog planiranja praktičarima i inovatorima;

Olakšavanje integrisanja automatizovanog planiranja i drugih IKT tehnologija;

Jačanje relevantnosti automatizovanog planiranja za širok spektar sektora primjene;

Lako integrisanje automatizovanog planiranja u okviru AI4EU platforme;

Olakšavanje izučavanja automatizovanog planiranja za prekvalifikaciju i smanjenje barijera za pristupanje; i

Standardizaciju i usmjeravanje akademskog istraživanja ka primjeni.

Pomenuti prvi poziv za inovatore u oblasti automatizovanog planiranja i zakazivanja podrazumijeva tri različita pravca, koji će ponuditi različite doprinose razvoju relevantne oblasti. Pravac A je uglavnom usmjeren na eksperte za planiranje, dok su pravci B i C uglavnom usmjereni na opštiji razvoj softvera.

Prema definisanim pravcima, na poziv se mogu prijaviti:

Pravac A - inovatori koji se bave planiranjem u oblasti vještačke inteligencije, kao i organizacije  koji žele da doprinesu tehnologiji planiranja ekosistemu AIPlan4EU. U okviru ovog pravca traže se razne vrste softverskih alata/biblioteka/tehnologija u vezi sa planiranjem. Finansirani projekti će obezbijediti servis u okviru jedinstvenog okvira za planiranje (UPF), python biblioteke razvijene kroz projekat AIPlan4EU, koja omogućava programsko modeliranje, manipulaciju i rješavanje problema planiranja.

Pravac B – konzorcijum koji čine 2 partnera koji zajedno žele da riješe određeni slučaj upotrebe planiranja koristeći mogućnosti jedinstvenog okvira za planiranje. Jedan partner u konzorcijumu treba da obezbijedi slučaj upotrebe za koji se istražuju prednosti planiranja, dok drugi partner najčešće posjeduje ekspertizu u planiranju i/ili razvoju softvera i realizovaće „Technology Specific Bridge“ (TSB) koji povezuje tehnologiju/softver iz slučaja upotrebe sa UPF-om.

Pravac C - organizacije koje imaju ekspertizu u oblasti softverskog razvoja i/ili planiranja i žele da integrišu postojeći slučaj upotrebe iz oblasti zdravstva u jedinstveni okvir za planiranje. Finansirani projekat treba da realizuje „Technology Specific Bridge“ (TSB) koji povezuje tehnologiju/softver iz slučaja upotrebe sa UPF-om. 

Svi projekti koji budu finansirani obuhvataće razvojnu fazu od 6 mjeseci koja će biti strukturisana u tri dijela od po 2 mjeseca, plus jedan mjesec za finalizaciju i pripremu demonstracije (ukupno 7 mjeseci).

Kroz ovaj poziv biće finansirano: 

do 5 projekata po 60.000 EUR u okviru pravca A;

do 7 projekata po 90.000 EUR u okviru pravca B;

realizator TSB-a sa 60.000 EUR u okviru pravca C.

Prijave se podnose do 20. aprila 2022. godine, do 17.00h, posredstvom F6S platforme: https://www.f6s.com/aiplan4eu-oc-1-innovators/apply

Takođe, u cilju što boljeg prezentovanja mogućnosti ovog poziva, predstavnici projekta AIPlan4EU održaće dva vebinara, i to:

16. marta 2022. godine, u 14.30h, koji će se fokusirati na pravac A: www.f6s.com/aiplan4eu-oc-1-for-innovators-webinar-track-a;

6. aprila 2022. godine, u 14.30h, koji će se fokusirati na pravce B i C: www.f6s.com/aiplan4eu-oc-1-for-innovators-webinar-track-b-c;

Više detalja o pozivu, kao i o samom projektu AIPlan4EU, može se naći na stranici: https://www.aiplan4eu-project.eu/call-for-use-cases/open-call-1-for-innovators/

15.02.2022.

Stipendije za ljetnje kurseve njemačkog jezika u Bavarskoj - 2022

Poziv za dodjelu stipendija za Ljetnje kurseve njemačkog jezika tokom 2022.godine možete preuzeti ovdje.

15.02.2022.

Poziv za Hop On Facility u okviru programa Horizont Evropa

U cilju stimulisanja učešća zemalja sa slabijim učinkom u oblasti istraživanja i inovacija u okviru programa Horizont Evropa (widening countries), Evropska komisija je raspisala poziv za instrument pod nazivom Hop On Facility. Ovaj poziv dio je Radnog programa za oblast Širenje učešća i jačanje Evropskog istraživačkog prostora i treba da dodatno doprinese inkluzivnosti budućeg Evropskog istraživačkog prostora.

Instrument Hop On Facility predviđa mogućnost da se pravna lica iz zemalja sa slabijim učinkom u oblasti istraživanja i inovacija, među kojima je i Crna Gora, pridruže Horizont Evropa kolaborativnim istraživačkim i inovacionim projektima koji su već odabrani za finansiranje. 

Poziv za Hop On Facility usmjeren je na sve teme u okviru drugog stuba programa Horizont Evropa i šeme EIC pathfinder, a naročito se podstiču prijave sa aktivnostima koje doprinose prelasku na zelenu i digitalnu ekonomiju. Drugi stub, konkretno, sačinjava šest klastera:

▪                   Zdravlje;

▪                   Kultura, kreativnost i inkluzivna društva;

▪                   Civilna bezbjednost za društvo;

▪                   Digitalni sektor, industrija i svemir;

▪                   Klima, energija i mobilnost;

▪                   Hrana, bioekonomija, prirodni resursi, poljoprivreda i životna sredina.

Glavni kriterijumi za odabir su izvrsnost i dodatna vrijednost novog partnera koji bi realizovao bitan dodatni zadatak u projektu. Svi partneri u konzorcijumu treba da daju saglasnost o pristupanju novog partnera, dok je relevantnost i komplementarnost predloženih istraživačkih i inovacionih aktivnosti neophodno jasno demonstrirati.

Imajući u vidu da će predložene aktivnosti biti dio postojećeg projekta, prijavu za uključivanje partnera widening zemlje podnosi koordinator datog konzorcijuma. Prijava mora pokazati dodatnu vrijednost u istraživačkom i inovativnom smislu koju će nove aktivnosti proizvesti, a same aktivnosti treba jasno predstaviti u vidu zasebnog radnog paketa. Pored toga, prijava treba da sadrži i detaljan opis profila novog partnera i njegove konkretne uloge u postojećem projektu.

Novi partner će se pridružiti tekućem projektu, pri čemu će biti obezbijeđena dodatna sredstva za pokrivanje troškova neophodnih za njegovo učešće u konzorcijumu te realizaciju novog radnog paketa.

Okvirno je potrebno planirati budžet između 200.000 EUR i 500.000 EUR po projektu, kojim će se inicijalni budžet postojećeg konzorcijuma dopuniti. Međutim, ovo povećanje budžeta mora biti isključivo u korist novog partnera, uz izuzetak naknade za koordinaciju do 10% povećanog budžeta koja će biti dodijeljena koordinatoru konzorcijuma.

Očekuje se da rezultati odabranih aktivnosti doprinesu sljedećem:

▪                   na sistemskom nivou - mobilisanju izvrsnosti u widening zemljama, boljoj vidljivosti učesnika iz ovih zemalja, unapređenju cirkulacije znanja i povećanju učešća widening zemalja u određenim tematskim oblastima;

▪                   na organizacionom nivou – otvaranju uspostavljenih zatvorenih konzorcijuma, poboljšanju istraživačke izvrsnosti institucija iz widening zemalja u određenim oblastima, proširivanju dometa istraživačkih i inovacionih akcija učesnika i omogućavanju pristupa novim fondovima talenata;

▪                   na nivou korisnika - sticanju novih kompetencija i vještina za rad u transnacionalnim projektima, uključujući upravljanje istraživanjem, diseminaciju i eksploataciju rezultata.

Poziv je otvoren 27. januara, a postoje dva krajnja roka za podnošenje prijava - 20. april i 10. novembar 2022. godine.

Ukupni budžet planiran za ovaj instrument je 40 miliona EUR.

Više detalja o samom pozivu i uslovima prijavljivanja može se naći na na Portalu o mogućnostima finansiranja i prijavljivanja na tendere, putem kojeg se i podnose projektne prijave, a takođe možete pogledati i snimak info dana Evropske komisije o oblasti „Širenje učešća i jačanje Evropskog istraživačkog prostora“, koji je održan 9. jula 2021. godine, u okviru kojeg je prezentovan i ovaj instrument (početak prezentacije na temu ovog instrumenta: 01:45:00).

Takođe, za dodatne informacije o ovom pozivu možete se obratiti nacionalnim kontakt osobama za oblast Širenje učešća i jačanje evropskog istraživačkog prostora u Ministarstvu prosvjete, nauke, kulture i sporta:

Milena Milonjić, milena.milonjic@mpnks.gov.me, 020 / 405 - 307

Lidija Vukčević, lidija.vukcevic@mpnks.gov.me, 020 / 405 - 344

20.01.2022.

Info dan Klaster 5 – Klima, energija i mobilnost, 3. februar 2022.

Info dan, s fokusom na dvostruku zelenu i digitalnu tranziciju za postizanje klimatske neutralnosti u Evropi do 2050. godine, biće održan 3. februara 2022. godine.

Primarni cilj info dana za Klaster 5: Klima, energija i mobilnost u okviru EU programa Horizont Evropa je da predstavi 74 otvorena tematska poziva (uključujući baterije, obnovljivu energiju, drumski transport sa nultim emisijama, avijaciju i mnoge druge), putem plenarne i tri paralelne sesije, sa naglaskom na:

Promovisanje klaster 5 tematskih poziva i diseminaciju informacija o Radnom programu za 2022. godinu svim zainteresovanim stranama;

Pružanje savjeta o tome kako sastaviti dobar predlog projekta i razmjenu ključnih lekcija naučenih iz prvih Horizont Evropa evaluacija;

Obezbjeđivanje umrežavanja i pronalaženje partnera, kako bi se podržalo kreiranje konzorcijuma, tokom posebnog događaja za umrežavanje.

Događaj za umrežavanje (Brokerage event)

Online događaj za umrežavanje (brokerage event) biće organizovan 4. februara 2022. godine. Glavni cilj događaja je da okupi sve relevantne aktere koji namjeravaju da apliciraju, kako bi se podržali napori uspostavljanja konzorcijuma i razvoja projektnih ideja.

Registracija za događaj za umrežavanje otvorena je do 4. februara, putem linka: https://he-cluster5-2022.b2match.io/

Program info dana za Klaster 5, kao i praćenje info dana dostupno je putem linka: https://ec.europa.eu/info/research-and-innovation/events/upcoming-events/horizon-europe-info-days/cluster-5_en#programme

Radni program za klaster 5: Klima, energija i mobilnost i sve otovrene tematske pozive možete pogledati ovdje:

Horizont Evropa Strateški plan 2021 - 2024 možete preuzeti ovdje:

Dodatne informacije: Boris Hrnčić, nacionalna kontakt osoba za Klaster 5: Klima, energija i mobilnost, e-mail: borish@ucg.ac.me.

14.01.2022.

Konkurs za učešće studenata na Zimskoj školi o plavom rastu „Izazov ekološke održivosti morskih obalnih područja“.

12.01.2022.

Poziv za predloge slučajeva upotrebe automatizovanog planiranja i zakazivanja (AI planiranje)

U toku je drugi poziv za predloge slučajeva upotrebe automatizovanog planiranja i zakazivanja u okviru projekta AIPlan4EU, koji se realizuje kroz program Horizont 2020.

Automatizovano planiranje i zakazivanje (AI planiranje) predstavlja centralnu istraživačku oblast u razvoju vještačke inteligencije, u okviru koje evropska istraživanja decenijama daju snažan doprinos. Radi se o tehnologiji donošenja odluka koja se sastoji u razmatranju prediktivnog modela sistema koji se kontroliše i odlučivanju kako i kada je potrebno djelovati da bi se postigao željeni cilj. Ova istraživačka oblast je relevantna za mnoge oblasti primjene kojima su potrebne brže, automatizovane i optimalne odluke, kao što su agilna proizvodnja, poljoprivredna hrana ili logistika.

Cilj projekta AIPlan4EU je da automatizovano planiranje i zakazivanje postane dio Evropske platforme vještačke inteligencije (AI4EU) kroz razvoj jedinstvenog okvira usmjerenog na korisnika, koji treba da omogući pristup postojećoj tehnologiji AI planiranja, te osmišljavanje konkretnih smjernica za inovatore i praktičare o načinu korišćenja ove tehnologije.

Projekat je konkretno usredsređen na sljedeće:

Obezbjeđivanje dostupnosti AI planiranja praktičarima i inovatorima;

Olakšavanje integrisanja AI planiranja i drugih IKT tehnologija;

Jačanje relevantnosti AI planiranja za širok spektar sektora primjene;

Lako integrisanje AI planiranja u okviru AI4EU platforme;

Olakšavanje izučavanja AI planiranja za prekvalifikaciju i smanjenje barijera za pristupanje; i

Standardizaciju i usmjeravanje akademskog istraživanja ka primjeni.

Kroz pomenuti otvoreni poziv za odabir predloga slučajeva upotrebe, AIPlan4EU projekat nastoji da privuče motivisane eksterne partnere, uz mogućnost finansiranja. Naime, cilj je da se identifikuju potencijalni slučajevi upotrebe automatizovanog planiranja u stvarnom svijetu kojima će biti pružena prilika da se razviju i implementiraju u narednim fazama projekta AIPlan4EU.

Poziv je usmjeren na pojedince i kompanije, a biće finansirano do 5 predloga slučajeva upotrebe. 

Slučajevi upotrebe mogu biti iz različitih sektora kao što su: svemir, poljoprivreda, proizvodnja, logistika, autonomna vožnja, automatizovano eksperimentisanje, podvodna robotika ili bilo kog drugog sektora koji se pokaže relevantnim.

Projekat AIPlan4EU nudi:

Stručnost najvišeg nivoa u oblasti automatizovanog planiranja i zakazivanja, za rješavanje vašeg problema;

1.500 EUR po slučaju upotrebe, za učešće na radionici na kojoj će biti obezbijeđena pomoć za dalji razvoj i specificiranje slučaja upotrebe u kontekstu automatizovanog planiranja i zakazivanja;

Mogućnost finansiranja do 30.000 EUR za podršku implementaciji slučaja upotrebe u budućim otvorenim pozivima;

Mogućnost povezivanja sa korisnicima i dobavljačima iz različitih industrija; i

Pristup održivom ekosistemu interesnih strana aktivnih u više domena automatizovanog planiranja i zakazivanja (AI planiranje).

Prijave se podnose do 10. februara 2022. godine, do 17:00h, posredstvom F6S platforme: https://www.f6s.com/aiplan4eu-oc2-usecase/

Više detalja o projektu AIPlan4EU i samom pozivu može se naći na stranici: https://www.aiplan4eu-project.eu/

11.01.2022.

Evropska komisija traži vrhunske eksperte za učešće u Odborima Misija EU

Evropska komisija objavila je poziv za eksperte koji će učestvovati u Odborima za Misije EU i tako dati ključni doprinos njihovoj realizaciji.

Misije EU predstavljaju novinu koja je nastupila s programom Horizont Evropa 2021-2027, a njihov cilj je da odgovore na neke od najvećih izazova sa kojima se društvo suočava, pri čemu treba da isporuče konkretne rezultate do 2030. godine. Ova nova i inovativna inicijativa imaće bitan uticaj na društvo, privredu i životnu sredinu i doprinijeti transformaciji Evrope u zeleniji, zdraviji, inkluzivniji i otporniji kontinent.

Pet Misija EU koje su prepoznate kao ključne usmjerene su na:

▪ Adaptiranje na klimatske promjene - podržati najmanje 150 evropskih regiona i zajednica da postanu otporni na klimatske promjene do 2030. godine;

▪ Kancer - poboljšati život za preko 3 miliona ljudi do 2030. godine kroz bolju prevenciju, liječenje i bolji kvalitet života;

▪ Oporavak okeana i voda – obnoviti i oporaviti okeane i ostale vode do 2030. godine;

▪ Klimatski neutralne i pametne gradove – postići da preko 100 gradova budu klimatski neutralni i pametni do 2030. godine i podstaći ostale gradove da postanu takvi do 2050. godine;

▪ Plan za zemljište za Evropu – osnovati 100 živih laboratorija i oglednih centara za vodeća istraživanja prelaska na zdravo zemljište do 2030. godine.

Odbori za Misije imaju veoma značajnu ulogu za njihovu uspješnu realizaciju, a njihov glavni zadatak je promovisanje Misija kroz podizanje svijesti građana i savjetovanje o aktivnostima plana njihove implementacije.

Svaki Odbor će činiti najviše 15 nezavisnih visokostručnih pojedinaca sa ekspertizom u pružanju usluga javnim organima i građanima te kombinovanju javnog i/ili privatnog finansiranja. Prilikom uspostavljanja Odbora, Komisija će nastojati da formira uravnotežene timove različitih profila. Trebalo bi da pokrivaju nekoliko domena kao što su privreda, javna uprava, nauka, kultura, angažovanje građana i organizacije civilnog društva, iz cijele Evrope i šire.

Članovi Odbora treba da posjeduju kapacitet za strateško analiziranje i da demonstriraju duboku posvećenost za uspješnu realizaciju Misija. Odbori bi trebalo da osmisle, demonstriraju, primijene i unaprijede odgovarajuća rješenja.

Rok za prijavljivanje je 02. februar 2022. godine, do 17:00 časova.

Zainteresovani pojedinci prijavu mogu podnijeti putem onlajn portala EUSurvey. Više detalja o samom pozivu i načinu prijavljivanja može se naći OVDJE.

Takođe, u cilju bolje informisanosti o Misijama EU, Evropska komisija će 18. i 19. januara 2022. godine održati onlajn info dane na ovu temu. Više detalja o info danima na linku: https://ec.europa.eu/info/research-and-innovation/events/upcoming-events/horizon-europe-info-days/eu-missions_en

___________________________________________________________________________________________________

06.12.2021.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje docent za kandidata dr Olivera Popovića možete pogledati ovdje.

25.11.2021.

Umrežavanje partnera u okviru EU programa Horizont Evropa, 14. decembar 2021. godine

Privredna komora Crne Gore, Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta Crne Gore i Ministarstvo ekonomskog razvoja Crne Gore 14. decembra 2021. godine organizuju događaj posvećen povezivanju partnera u okviru EU programa za istraživanje i inovacije Horizont Evropa (2021-2027): Horizon Europe Matchmaking Event – Crna Gora, putem online platforme.

Učesnicima će biti predstavljene mogućnosti koje nudi program Horizont Evropa, ali i pružena mogućnost povezivanja sa ostalim učesnicima događaja u cilju umrežavanja i potencijalnog kreiranja partnerstava, te pripreme zajedničkih projekata u okviru ovog programa. 

Događaj umrežavanja pružiće potencijalnim aplikantima iz Crne Gore priliku da se sastanu i razgovaraju o idejama za zajedničke projekte i kreiranje konzorcijuma. Glavni dio događaja obuhvatiće online bilateralne sastanke sa partnerima zainteresovanim za iste teme u okviru poziva za 2022. godinu.

Registracija je otvorena za zainteresovane strane koje imaju ambiciju da učestvuju u projektima saradnje u okviru oblasti koje pokriva program Horizont Evropa, uključujući univerzitete i istraživačke institucije, opštine, javnu upravu, nevladine organizacije i kompanije.

Link putem kojeg možete iskazati interesovanje za učešće na ovom događaju otvoren je do 1. decembra.

Template profila o saradnji (Cooperation Profile), koji ćete uploadovati pri registraciji na platformu za zakazivanje 1:1 sastanaka možete preuzeti ovdje: https://www.privrednakomora.me/projekti-aktuelnosti/cooperation-profile-template.

Nakon isteka roka za registraciju, učesnici će biti kontaktirani putem e-maila kako bi mogli da zakazuju učešće na 1na1 sastancima sa potencijalnim partnerima.

17.11.2021.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje docent za kandidata dr Igora Kumburovića možete pogledati ovdje.

14.10.2021.

Horizont Evropa - Info dan o otvorenim pozivima i umrežavanje sa partnerima u oblasti Zdravlja

Info dan posvećen otvorenim pozivima u okviru oblasti (klastera) „Zdravlje“ EU programa za istraživanje i inovacije Horizont Evropa, održaće se u četvrtak, 28. oktobra 2021. godine, u cilju informisanja potencijalnih aplikanata o temama za 2022. godinu sadržanim u Radnom programu „Zdravlje“.

Više informacija o info danu možete naći na linkovima:

https://ec.europa.eu/info/research-and-innovation/events/upcoming-events/horizon-europe-info-days_en

https://ec.europa.eu/info/research-and-innovation/events/upcoming-events/horizon-europe-info-days/cluster-1_en 

Registracija za učešće na info danu nije neophodna.

Posrednički događaj (brokerage event) koji služi za povezivanje institucija radi potencijalnog uspostavljanja partnerstava i formiranja konzorcijuma za apliciranje na predstojeće pozive iz Radnog programa „Zdravlje“ za 2022. godinu održaće se dan kasnije, 29. oktobra 2021. godine.

Glavni cilj međunarodnog posredničkog događaja jeste da okupi sve relevantne aktere koji namjeravaju da se prijave na pozive u okviru klastera Zdravlje programa Horizont Evropa. Ovo je dobra prilika za razgovor i razmjenu ideja između potencijalnih aplikanata, kao i otvaranje puta za buduće mogućnosti saradnje u okviru Horizont Evropa programa.

Događaj će se fokusirati na sljedeće pozive klastera Zdravlje:

1. Ostati zdrav u društvu koje se brzo mijenja

2. Život i rad u okruženju koje promoviše zdravlje

3. Borba protiv bolesti i smanjivanje tereta bolesti

4. Osiguranje pristupa inovativnoj, održivoj i visokokvalitetnoj zdravstvenoj zaštiti

5. Otključavanje punog potencijala novih alata, tehnologija i digitalnih rješenja za zdravo društvo

6. Očuvanje inovativne, održive i globalno konkurentne privrede povezane sa zdravljem

Registracija za učešće na posredničkom događaju otvorena je do 28. oktobra 2021. godine.

Više informacija o ovom događaju “Brokerage Event for HE Cluster 1 – Calls 2022”  

možete naći na linku https://cluster-health-horizon-europe-brokerage.b2match.io/

Radni program za 2021 - 2022. godinu za klaster Zdravlje možete preuzeti OVDJE

Dodatne informacije: Milena Milonjić, nacionalna kontakt osoba za klaster Zdravlje, e-mail: milena.milonjic@mpnks.gov.me

14.10.2021.

Info dan o jačanju saradnje u oblasti istraživanja i inovacija u Dunavskom regionu

U sklopu 7. prioritetne oblasti Strategije Evropske Unije za Dunavski region koja se odnosi na razvoj društva znanja, 28. oktobra 2021. godine održaće se onlajn info dan na temu „Jačanje saradnje u oblasti istraživanja i inovacija u Dunavskom reigonu“. Događaj će se, naime, fokusirati na horizontalnu oblast Okvirnog programa EU za istraživanje i inovacije - Širenje učešća i jačanje evropskog istraživačkog prostora s ciljem povećanja uključenosti zemalja iz Dunavskog regiona u ovom programu.

Na Info danu biće prezentovani aktuelni i predstojeći pozivi u okviru pomenute oblasti s posebnim akcentom na novine, mogućnosti i konkretne akcije, a takođe će biti predstavljeni i neki od uspješno realizovanih projekata u prethodnim okvirnim programima EU.

Inicijativa je prevashodno usmjerena na sljedeće pozive u okviru oblasti Širenja učešća i jačanje evropskog istraživačkog prostora, ali bi mogla biti proširena i na buduće pozive iz ove oblasti:

Tvining HORIZON-WIDERA-2021-ACCESS-03-01

Rok za prijavljivanje: 18. januar 2022. godine;

Excellence Hubs HORIZON-WIDERA-2021-ACCESS-04-01

Rok za prijavljivanje: 15. mart 2022. godine;

ERA Chairs: HORIZON-WIDERA-2022-TALENTS-01-01

Rok za prijavljivanje: 15. mart 2022. godine.

Posebno značajan segment ovog događaja odnosi se na povezivanje i uparivanje organizacija, tzv. matchmaking, u cilju stvaranja potencijalnih konzorcijuma za pripremu predloga projekata, kroz kontinuirano održavanje virtuelnih B2B sastanaka u periodu do 15. marta 2022. godine. Ovi sastanci predstavljaju sjajnu priliku da se potencijalni kandidati, odnosno istraživačke organizacije i/ili kompanije povežu i razmotre ideje za potencijalne zajedničke projekte te ojačaju saradnju u cilju realizacije budućih projekata.

Za učešće na događaju neophodno je da se registrujete do 27. oktobra 2021. godine, a organizacije već mogu kreirati i postaviti svoj profesionalni profil radi povezivanja sa potencijalnim partnerima. Više informacija o događaju može se naći OVDJE.

Informaciju o Info danu posvećenom jačanju saradnje u oblasti istraživanja i inovacija u Dunavskom regionu, koji će se fokusirati na horizontalnu oblast programa Horizont Evropa - Širenje učešća i jačanje evropskog istraživačkog prostora, s ciljem povećanja uključenosti u ovom programu, objavljenu na sajtu Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta, možete pogledati na adresi: https://www.gov.me/clanak/onlajn-info-dan-o-jacanju-saradnje-u-oblasti-istrazivanja-i-inovacija-u-dunavskom-regionu-i-prilika-za-povezivanje-sa-partnerima

08.10.2021.

Otvoren poziv za razmjene osoblja u okviru Marija Sklodovska Kiri akcija

Poziv za 2021. godinu za razmjene osoblja u okviru Marija Sklodovska Kiri akcija (MSCA), koji podrazumijeva razvoj internacionalne, interdisciplinarne i intersektorske održive saradnje u oblasti istraživanja i inovacija kroz mobilnost, otvoren je 7. oktobra 2021. godine i trajaće do 9. marta 2022. godine. Ukupan budžet za 2021. godinu je 72,5 miliona EUR.

Marija Sklodovska Kiri akcije finansiraju se u okviru najvećeg programa Evropske komisije za istraživanje i inovacije - Horizont Evropa.

Kroz ovu akciju finansiraju se kratkoročne razmjene naučno-istraživačkog i administrativno-tehničkog osoblja uključenog u aktivnosti koje su usmjerene na istraživanje i inovacije. Cilj ovog poziva je realizacija održivih projekata saradnje između različitih organizacija iz akademskog i neakademskog sektora (naročito malih i srednjih preduzeća) sa sjedištem u Evropi i šire. Osoblje koje učestvuje u razmjenama treba da stekne nova znanja i vještine, stvarajući značajnu perspektivu za razvoj svoje karijere, doprinoseći time unapređenju istraživačkih i inovacionih kapaciteta organizacija koja ih zapošljava.

Poziv je otvoren za međunarodne konzorcijume univerziteta, istraživačkih organizacija/institucija, preduzeća i drugih neakademskih organizacija, a moraju obuhvatati najmanje tri organizacije iz tri različite zemlje, od kojih dvije moraju biti iz različitih zemalja članica EU ili zemalja pridruženih programu Horizont Evropa (među kojima je i Crna Gora). Pored ovog, ključnog uslova, važno je naglasiti da je moguće učešće i organizacija iz bilo koje zemlje svijeta.

Projekti mogu trajati do četiri godine a finansira se razmjena osoblja od jednog mjeseca do jedne godine, po osobi.

MSCA razmjene osoblja mogu obuhvatiti tri dimenzije mobilnosti: intersektorsku, internacionalnu, interdisciplinarnu. Razmjene između organizacija u državama članicama EU ili zemaljama pridruženim programu Horizont Evropa trebalo bi uglavnom da budu intersektorske, dok su razmjene unutar istog sektora takođe moguće pod uslovom da su interdisciplinarne. Interdisciplinarnost nije potrebna za razmjene unutar istog sektora u slučaju partnerstva sa organizacijama iz trećih zemalja, koje nisu pridružene programu Horizont Evropa. Ukoliko su sve organizacije iz istog sektora (akademskog ili neakademskog), barem jedna mora biti iz treće zemlje programa Horizont Evropa (tj. zemlje koja nije pridružena programu).

Ključni uslovi podrazumijevaju sljedeće:

u razmjeni mogu učestvovati istraživači u bilo kojoj fazi karijere, od doktoranada do postdoktoranada, ali i administrativno, tehničko ili rukovodeće osoblje koje je uključeno u istraživačke i inovacione aktivnosti;

osoblje mora biti angažovano u organizaciji koja ih šalje, odnosno aktivno raditi na poslovima povezanim sa relevantim istraživačkim i inovacionim aktivnostima najmanje mjesec dana prije mobilnosti;

po isteku mobilnosti, osoblje se mora vratiti u organizaciju koja ih šalje, kako bi prenijeli stečeno znanje i nastavili da podstiču saradnju.

Kroz akciju se finansiraju troškovi putovanja, smeštaja, troškovi života, dodatak za posebne potrebe, ukoliko je primjenjivo, a takođe je obezbijeđeno i finansiranje aktivnosti istraživanja, obuke i umrežavanja te troškova za upravljanje i indirektnih troškova. Takođe, važno je napomenuti da organizacija koja šalje osoblje na razmjenu, treba da nastavi da isplaćuje platu i tokom perioda razmjene.

Više detalja o samom pozivu i uslovima prijavljivanja može se naći na na Portalu o mogućnostima finansiranja i prijavljivanja na tendere, putem kojeg se i podnosi projektna prijava.

Takođe, za dodatne informacije o ovom pozivu možete se obratiti nacionalnoj kontakt osobi za Marija Sklodovska Kiri akcije u Ministarstvu prosvjete, nauke, kulture i sporta, putem mejla na adresu: lidija.vukcevic@mpnks.gov.me.

Informacija je takođe objavljena na sajtu MPNKS, u rubrici Horizont Evropa: https://www.gov.me/clanak/otvoren-poziv-za-razmjene-osoblja-u-okviru-marija-sklodovska-kiri-akcija.

06.07.2021.
Info dan Horizont Evropa: Širenje učešća (Widening) i jačanje Evropskog istraživačkog prostora
U okviru desetodnevnog događaja u organizaciji Evropske komisije, posvećenog promociji Horizont Evropa Radnog programa za 2021/2022. godinu (https://www.gov.me/clanak/info-dani-programa-horizont-evropa), podsjećamo da će info dan posvećen horizontalnoj oblasti programa: Širenje učešća (Widening) i jačanje Evropskog istraživačkog prostora (ERA) biti održan u petak, 9. jula. Ova horizontalna oblast programa Horizont Evropa usmjerena je na izgradnju istraživačkih i inovacionih kapaciteta određenih zemalja koje se u tom pogledu sporije razvijaju u odnosu na ostale. Kroz učešće će imati priliku da ojačaju svoj potencijal za uspješno uključivanje u transnacionalne istraživačke i inovacione procese, promovisanje umrežavanja i bolji pristup istraživačkoj izvrsnosti. Učešće na Horizont Evropa info danu je otvoreno bez prethodne registracije. Detaljan program info dana 9. jula dostupan je na linku: https://www.horizon-europe-infodays2021.eu/event/era-widening
Posebno skrećemo pažnju na dvije sesije:
9:30 - 10:30 CEST Prezentacija novog Radnog programa za 2021/2022. godinu i određene novine u procesu ocjenjivanja predloga projekata
10:45 - 13:00 CEST Widening participation Session 1
U ovoj sesiji glavna pažnja biće usmjerena na pozive i akcije u dijelu Širenje učešća: Udruživanje (Teaming), Tvining (Twinning), Specijalni Tvining poziv za zemlje Zapadnog Balkana (Twinning Western Balkans Special), ERA predsjedavanje (ERA Chairs) i COST akcije.

06.07.2021.
Poziv za usavršavanje vještina za razvoj novih proizvoda u prehrambenoj industriji - EIT FOOD
EIT Food NDP Skills organizuje radionicu za usavršavanje vještina za razvoj novih proizvoda u oblasti prehrambene industrije, posvećenoj profesionalcima iz ove oblasti iz zemalja koje su uključene u RIS (Regional Innovation Scheme), među kojima je i Crna Gora. EIT Food NPD Skills okuplja 50 učesnika iz različitih zemalja kako bi stekli znanje o alatima, tehnikama i metodologijama koje se koriste u procesu razvoja novih proizvoda u prehrambenoj industriji. Petodnevne radionice uz interaktivna predavanja, izradu projektnih zadataka i računarsku simulaciju, obuhvataju:
- Besplatni kurs obuke koji su zajednički pripremili partneri iz akademske zajednice, industrije i istraživačkih instituta;
- Najnovije znanje, praktične informacije i sesije;
- Razmjenu iskustava i znanja;
- Produktivno provedeno vrijeme sa drugim profesionalcima iz prehrambenog sektora iz različitih zemalja;
- Sertifikat o učešću.
Radionica će se održati online od 13 - 17.09.2021. Rok za prijavu: 16. jul 2021. godine. Prijava i više informacija na linku: https://timo.wz.uw.edu.pl/npdskills
Nakon kompletiranja procesa selekcije, izabrani kandidati će dobiti potvrdu o učešću, najkasnije do 25. jula 2021. godine.

05.07.2021.
Praktični vodič za učešće u programu Horizont Evropa
Po prvi put otkako Crna Gora učestvuje u okvirnim programima za istraživanje i inovacije, Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta pripremilo je Praktični vodič za aplikante u cilju uspješnog učešća u Horizont Evropa programu.
Podsjećamo, Crna Gora će do kraja godine zvanično pristupiti novom Okvirnom programu za istraživanje i inovacije – Horizont Evropa (2021-2027).
Do tada, svim institucijama iz Crne Gore omogućeno je da učestvuju u ovom programu tokom procesa pregovora na ravnopravnoj osnovi sa institucijama iz EU27.
Saznajte u praktičnom vodiču sa jasnim instrukcijama “korak po korak” šta novi program za istraživanje i inovacije Horizont Evropa donosi za Vas?
Vodič je dostupan putem linka: https://www.gov.me/clanak/prakticni-vodic-za-ucesce-u-programu-horizont-evropa

02.07.2021.
Poziv za učešće na info sesijama povodom predstavljanja IPA poziva "Naučni potencijal u službi inovacija"

Informacija o predstojećim inormativnim sesijama za novi poziv za projekte u okviru IPA grant šeme "Naučni potencijal u službi inovacija" možete pogledati na sledećem linku:
https://www.gov.me/clanak/obavjestenje-o-odrzavanju-info-dana-ipa-grant-sema-naucni-potencijal-u-sluzbi-inovacija

29.06.2021.

Univerzitet Adriatik, Bar- Fakultet za saobraćaj, komunikacije i logistiku, Budva je partner na međunarodnom ERASMUS+ projektu „Unapređenje bezbjednostu saobraćaja u zemljama Zapadnog Balkana kroz inovaciju i razvoj kurikuluma za dodiplomske i master studije“ („Improving the Traffic Safety in the Western Balkan Countries through Curriculum Innovation and Development of Undergraduate and Master Studies”) ( TRAFSAF 598551-EPP-1-2018-1-XK-EPPKA2-CBHE-JP)

Specifični ciljevi ovog projekta su:

·     Identifikacija klјučnih problema bezbednosti saobraćaja u zemlјama Zapadnog Balkana (u daljem tekstu ZB);

·     Razvoj i implementacija novih/modernizovanih nastavnih planova i programa iz bezbjednosti saobraćaja za diplomske i master studije u skladu sa Bolonjskim zahtevima i nacionalnim standardima akreditacije;

Razvoj edukativnih treninga i materijala za obuku profesionalaca u bezbednosti saobraćaja.

U realizaciju Projekta je uključeno 16 partnera iz zemalja ZB i EU. Projekat je u završnoj fazi i dosadašnji rezultati su veoma uspešno ocjenjeni, posebno oni koji definišu kurikulume za diplomske i master studije. U skladu sa modernim definisanjem kurikuluma u funkciji bezbjednosti saobraćaja, Fakultet za saobraćaj, komunikacije i logistiku (FSKL) je modernizovao svoje kurikulume koji se odnose na bezbjednost saobraćaja, pa je ove akademske godine 2021/21, upisao prvih 20 studenata na novi modul Saobraćaj i bezbjednost.

U okviru redovnih projektnih  aktivnost, u Budvi na Fakultetu za saobraćaj, komunikacije i logistiku je dana 01.06.2021. u 10.00č otvorena trodnevna radionica za partnere iz Projekta pod nazivom: „Obuka nastavnog osoblja, nove nastavne metode i odraz najboljih praksi EU u oblasti bezbjednosti saobraćaja u Crnoj Gori“. Trajanje radionice je tri dana. Na radionici su prisustvovali partneri kako iz zemalja Balkana, tako i iz Evropske Unije. Radionicu je otvorio prof.dr Nebojša Arsić dekan Fakulteta tehničkih nauka Univerziteta u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici, koji je je kao koordinator ovog međunarodnog projekta pozdravio učesnike. 

Pozdravne reči su takođe imali i Marko Carević, predsednik Opštine Budva, prof.dr Stevo Nikić rektor Univerziteta Adriatik, prof.dr Zdravko Vitošević rektor Univerziteta u Prištini, Vanja Drljević direktorica ERSMUS kancelarije Crne Gore, prof.dr Vujadin Vešović dekan Fakulteta za saobraćaj komunikacije i logistiku Budva i direktorica Akademije znanja. 

Nakon pozdravnih reči, učesnicima se obratio Svetislav Konstantinović predsednik Udruženja autoškola i prof.dr Milan Vujanić vodeći ekspert za bezbednost saobraćaja u regionu i šire.

Radionica nastavila sa radom naredna dva dana po unapred pripremljenoj Agendi.

29.06.2021.

Predstavljanje specijalnog tvining poziva za Zapadni Balkan kroz EU Okvirni program za istraživanje i inovacije Horizont Evropa, koji će se održati 08. jula 2021. godine, od 11.00 do 13.00 časova.

Ovaj poziv u okviru Horizont Evropa programa je specifičan, jer istraživači iz Crne Gore imaju veću mogućnost da povuku sredstva u odnosu na ostale pozive namijenjene naučnoj zajednici, a koji će biti objavljeni u narednom periodu. Na info danu će učestvovati predstavnici Evropske komisije, Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta i koordinator uspješnog tvining projekta sa Univerziteta u Novom Sadu, te će ovaj događaj biti prilika da podijeli svoja znanja i iskustva u pripremi ovog tipa projekta. Molim Vas da se do 01. jula registrujete putem linka: https://forms.gle/Cp7JW2MMN7gM85Wo7. Tekst poziva možete preuzeti ovdje.

29.06.2021.

Horizont Evropa: 822 miliona EUR za 2021. godinu kroz Marija Sklodovska-Kiri Akcije

Evropska komisija je objavila nove pozive u okviru Marija Sklodovska-Kiri Akcija (Marie Skłodowska-Curie Actions – MSCA), vodeće šeme za finansiranje doktorskog i postdoktorskog obrazovanja i obuke u okviru programa Horizont Evropa. Pozivi su otvoreni nakon što je 22. juna 2021. godine usvojen radni programa Horizont Evropa za 2021-2022 godinu.

Sa ukupnim budžetom od 6,6 milijardi EUR za period od 2021. do 2027. godine, MSCA će podržati istraživače iz cijelog svijeta, u svim fazama karijere i u svim naučnim disciplinama. Korist ostvaruju i institucije jer se podrška obezbjeđuje za izvrsne doktorske, postdoktorske programe, kolaborativna istraživanja i inovativne projekte koje realizuju, čime se povećava njihova globalna atraktivnost i vidljivost, ali i jača saradnja van akademske zajednice zbog uključivanja kako velikih kompanija tako i malih i srednjih preduzeća.

Tokom 2021. godine, u okviru MSCA biće obezbijeđeno oko 822 miliona EUR, kroz sljedećih pet glavnih akcija:

▪ MSCA doktorske mreže – akcija podrazumijeva realizaciju doktorskih programa u akademskom i drugim sektorima, uključujući industriju i preduzeća. Poziv za 2021. godinu, sa budžetom od 402,95 miliona EUR, otvoren je 22. juna, a zatvara se 16. novembra 2021. godine.

▪ MSCA postdoktorske stipendije – kroz ovu akciju doprinosi se jačanju kreativnog i inovativnog potencijala istraživača koji su završili doktorske studije, a koji žele da steknu nove vještine kroz naprednu obuku, internacionalnu, interdisciplinarnu i intersektorsku mobilnost. Finansiranje će biti dostupno istraživačima koji su spremni da nastave sa istraživačkim i inovacionim projektima u Evropi i širom svijeta, kako u akademskom tako i u neakademskom sektoru. Poziv za 2021. godinu, sa budžetom od 242 miliona EUR, otvoren je 22. juna i zatvara 12. oktobra 2021. godine.

▪ MSCA razmjene osoblja podrazumijevaju razvoj internacionalne, interdisciplinarne i intersektorske održive saradnje u oblasti istraživanja i inovacija kroz razmjenu osoblja. Šema doprinosi pretvaranju ideja u inovativne proizvode, usluge ili procese. Poziv za 2021. godinu, sa budžetom od 72,5 miliona EUR, biće otvoren 7. oktobra 2021. godine, a zatvara se 9. marta 2022. godine.

▪ MSCA COFUND - sufinansiranje novih ili postojećih doktorskih programa i postdoktorskih šema stipendiranja u državama članicama EU ili zemljama pridruženim programu Horizont Evropa u cilju širenja najboljih MSCA praksi. Ovo uključuje internacionalnu, interdisciplinarnu i intersektorsku obuku istraživača, kao i mobilnost istraživača u svim fazama njihove karijere. Poziv za 2021. godinu, sa budžetom od 89 miliona EUR, biće otvoren 12. oktobra 2021. godine, a zatvara se 10. februara 2022. godine.

▪ MSCA i građani – ova akcija nastoji da približi oblast istraživanja široj javnosti uglavnom kroz Evropsku noć istraživača. Na taj način povećava se svijest o uticaju rada istraživača na život građana, društvo i ekonomiju i jača javno prepoznavanje nauke i istraživanja. Takođe ima za cilj da podigne interesovanje mladih za karijeru u oblasti istraživanja i nauke. Poziv za 2022. godinu, sa budžetom od 15,5 miliona EUR, pokriva izdanja Evropske noći istraživača za 2022. i 2023. godinu i otvoren je 22. juna sa rokom do 7. oktobra 2021. godine.

U okviru programa Horizont Evropa 2021-2027, MSCA će staviti veći akcenat na intersektorsku saradnju, naročito između akademske zajednice i biznisa, kao i na efikasan nadzor i karijerno vođenje kroz nove MSCA smjernice o nadzoru. Takođe će promovisati održivost istraživačkih aktivnosti i upravljanje u skladu sa Evropskim zelenim sporazumom kroz MSCA Zelenu povelju.

Između 2014. i 2020. godine, kroz MSCA je podržano preko 65.000 istraživača iz Evrope i šire, uključujući 25.000 doktoranada. Takođe je finansirano više od 1.000 međunarodnih doktorskih programa i podstaknute su veze između akademske zajednice i industrije, uključujući 4.700 kompanija i skoro 2.200 malih i srednih preduzeća. Tokom istog perioda, preko 8.450 organizacija iz više od 130 zemalja učestvovalo je u MSCA.

Za više informacija pogledati:

▪ Informativnu brošuru o MSCA;

▪ Program rada za MSCA za period 2021-2022;

▪ Internet stranicu Evropske komisije posvećenu MSCA.

Takođe, u periodu od 28. juna do 9. jula 2021. godine Evropska komisija organizuje info dane koji su posvećeni programu Horizont Evropa, a Info dan posebno posvećen programu MSCA održaće se 1. jula 2021. godine.

Na događaju će biti predstavljene ključne informacije koje se odnose na MSCA program u cilju podsticanja organizacija i istraživača da se prijave na pozive, a učesnici će imati prilike da se informišu o novinama koje Horizont Evropa. Info dan je otvoren za istraživače, ustanove visokog obrazovanja, istraživačke institucije, agencije za finansiranje istraživanja i ostale organizacije koje već učestvuju u MSCA ili su zainteresovane da se prvi put prijave na buduće pozive.

24.06.2021.

UNIVERZITET "ADRIATIK" BAR SA ZADOVOLJSTVOM VAS POZIVA NA PROMOCIJU KNJIGE

"ISTORIJA CIVILIZACIJA" AUTORA PROF.DR STEVA NIKIĆA.

U programu učestvuju:

Prof. dr Šefket Krcić, akademik
Prof. dr Budimir Aleksić
Paroh Jovica Plamenac
Mr Muidin Milaimi, glavni imam
Monsinjor Rok Đonlešaj, nadbiskup i drugi koji će govoriti o djelu. Medijator: Lidija Raković, prof.

PROMOCIJA ĆE SE ODRŽATI U SUBOTU, 26.06.2021.GOD. U 12.00h U AMFITEATARU

UNIVERZITETA “ADRIATIK” BAR.
 

24.06.2021.

Info dani programa Horizont Evropa

Evropska komisija organizuje info dane koji su posvećeni najvećem EU programu za istraživanje i inovacije - Horizont Evropa, a koji će se održati u periodu od 28. juna do 9. jula 2021. godine.

Ovaj desetodnevni događaj pružiće priliku potencijalnim kandidatima i ostalim učesnicima da dobiju informacije i postave pitanja o novinama, glavnim instrumentima finansiranja i procedurama programa Horizont Evropa.

Učešće na Horizont Evropa info danima je otvoreno bez prethodne registracije, osim za klaster 3: Civilna bezbjednost za društvo.

Detalji se mogu naći na veb stranici događaja: https://www.horizon-europe-infodays2021.eu/

28. juna – Istraživačke infrastrukture

29. i 30. juna – Digitalizacija, industrija i svemir (klaster 4)

30. juna – Civilna bezbjednost za društvo (klaster 3)

1. jula – Kultura, kreativnost i inkluzivno društvo (klaster 2)

1. jula –Marija Sklodovska-Kiri akcije

2. jula – Zdravlje (klaster 1)

5. i 6. jula – Klima, energija i mobilnost (klaster 5)

7. i 8. jula – Hrana, bioekonomija, prirodni resursi, poljoprivreda i životna sredina (klaster 6)

9. jula – Evropski istraživački prostor (ERA) i Širenje izvrsnosti i učešća (Widening)

Pored info dana, NCP mreže organizuju Horizont Evropa posredničke događaje (brokerage events), koji pružaju jedinstvenu priliku potencijalnim aplikantima da razgovaraju o istraživanjima, idejama i ekspertizi s novim partnerima, kao i da ojačaju svoje međunarodne mreže.

Registrujte se za učešće na tematskim posredničkim događajima i zakažite sastanak sa učesnicima događaja putem linka: https://www.horizoneuropencpportal.eu/stage

19.05.2021.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidata dr Nikolu Konjevića možete pogledati ovdje.

23.03.2021.

Horizont Evropa: Vebinar o ERC otvorenim pozivima, 26.03.2021. godine
Izvršna agencija Evropskog istraživačkog savjeta (ERCEA), u petak, 26. marta 2021. godine, s početkom u 12:00h, organizuje vebinar o otvorenim pozivima Evropskog istraživačkog savjeta u 2021. godini.
Ukoliko planirate da pripremate predlog projekta za ERC grant, imate pitanja i potrebne su vam informacije iz prve ruke. Uključite se u ERC vebinar za aplikante s Angelom Liberatore i Joseom Labastidom iz Izvršne agencije Evropskog istraživačkog savjeta.
Youtube kanal za prenos događaja:
https://youtu.be/vakhZ0CIGu8
Pitanja možete postaviti već sada putem društvenih mreža: Twitter i LinkedIn.
Podsjećamo da su u okviru Evropskog istraživačkog savjeta otvorena dva poziva za predloge projekata:
Poziv Evropskog istraživačkog savjeta za grantove za mlade istraživače („Starting Grants”), namijenjen je istraživačima kojima se omogućava da formiraju svoj istraživački tim ili program. Više detalja:
https://mps.gov.me/rubrike/_NAUKA/239594/Evropski-istrazivacki-savjet-objavljuje-prve-pozive-za-mlade-istrazivace-u-okviru-programa-Horizont-Evropa.html
ERC grantovi za osnaživanje istraživačkih timova („Consolidator Grants”) namijenjeni su podršci (vodećim) istraživačima u fazi karijere u kojoj oni konsoliduju, tj.ojačavaju sopstvene nezavisne istraživačke timove ili programe. Potrebno je da istraživački timovi posjeduju naučnu izvrsnost i da su nedavno uspostavljeni. Više detalja:
https://mps.gov.me/rubrike/_NAUKA/241020/Objavljen-poziv-Evropskog-istrazivackog-savjeta-za-osnazivanje-istrazivackih-timova-ERC-Consolidator-Grant.html
 

17.03.2021.

Horizont Evropa: Vebinar o pripremi predloga projekata
Evropska komisija, u srijedu, 24. marta 2021. godine, od 10:00h do 16:15h, organizuje prvi vebinar na temu ''Kako pripremiti uspješan predlog projekta za EU program Horizont Evropa''.
Svrha ovog događaja je informisanje svih potencijalnih učesnika koji planiraju da apliciraju za sredstva ovog programa o modalitetima za pripremu predloga projekata. Agenda sadrži dvije glavne teme: „Podnošenje i evaluacija“ i „Model Ugovora o dodjeli granta“.
Saznajte više o ključnim koracima u razvoju vaših Horizont Evropa projekata!
 

Registracija je obavezna i možete je izvršiti putem linka:
https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/registration_20210324
 

Agendu možete preuzeti ovdje:
Za više informacija, pozivamo vas da se obratite Mileni Milonjić, putem emaila milena.milonjic@mpnks.gov.me i telefona 020 405 307 ili na sajtu Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta na adresi:

https://mps.gov.me/vijesti/241152/Horizont-Evropa-Vebinar-o-pripremi-predloga-projekata.html

18.02.2021.

Izvještaj recenzenata za izbor u akademsko zvanje vanredni profesor za kandidata dr Nikolu Abramovića možete pogledati ovdje.

22.06.2020.

Na osnovu člana 98 Zakona o visokom obrazovanju Crne Gore ("Sl.list CG" 72/19) i Odluke Senata Univerziteta "Adriatik" Bar broj 53 od 17.06.2020.godine Univerzitet "Adriatik" Bar raspisuje Konkurs za upis nove generacije studenata u akademsku 2020/2021!

Tekst Konkursa možete pogledati ovdje.

13.05.2020.

Na Univerzitetu “Adriatik” Bar, u okviru Pomorskog fakulteta u Baru i Fakulteta za menadžerske poslovne studije – Tivat, počeli sa radom Centri za obuku pomoraca u Baru, Kotoru i na Jazu.
Po odobrenju Direktorata za pomorski saobraćaj i Ministarstva saobraćaja i pomorstva CG, Pomorski fakultet Bar i Fakultet za mediteranske poslovne studije Tivat su stvorili sve neophodne uslove za nastavljanje obuka za pomorce u Centrima za obuku pomoraca koji posluju u njihovom sastavu. Poslije dvomjesečne pauze, prouzrokovane pandemijom Covid-19, obuka je počela 12. maja 2020. godine u Centrima za obuku pomoraca u Baru i Kotoru koji su sastavni dio Pomorskiog fakulteta u Baru i na Jazu, koji posluje u sastavu Fakulteta za mediteranske poslovne studije Tivat.
Napominjemo da će se obuka obavljati uz primjenu preventivnih mjera donesenih od strane Nacionalnog koordinacionog tijela, sa posebnim osvrtom na mjere zaštite u zatvorenom prostoru i držanja socijalne distance.
Pomorski fakultet Bar i Fakultet za mediteranske poslovne studije Tivat se pripremaju da spremno dočekaju povratak studenata u kabinete i amfiteatre, kada se za to stvore neophodni uslovi, radi uspješnog završetka studijske godine.
 

04.05.2020.

Održana je prva virtuelna međunarodna konferencija"EKONOMSKI IZAZOVI DRŽAVA JIE NAKON PANDEMIJE KORONA VIRUSA" čiji je inicijator i organizator Fakultet za menadžment Herceg Novi.
Suorganizatori konferencije su PIM Univerzitet iz Banja Luke, Fakultet za projektni menadžment iz Beograda i Fakultet poslovne ekonomije i Institut poslovne ekonomije iz Skoplja. Konferencija koja je zamišljena kao virtuelna stručna konferencija koja se realizuje putem ZOOM aplikacije je okupila paneliste iz četiri države sa četiri univerziteta koji su imali priliku da kroz izlaganja i diskusiju iznesu stavove o ključnim temama konferencije.

Teme konferencije o kojima su diskutovali učesnici su:
1. Da li je reakcija organa državne uprave i lokalne samouprave država JIE bila pravovremena sa konkretnim ekonomskim mjerama podrške privredama?
2. Da li će preduzete mjere biti dovoljne za oporavak država JIE?
3. Koliko će navedena pandemija uticati na privrede država JIE u cjelini?
4. Operativni program mjera podrške za izlazak iz krize i mjere ekonomskog oporavka.
 

Cilj konferencije bio je da profesori sa univerziteta, instituta, istraživačkih centara iz različitih država javno diskutuju o navedenim temama otvarajući i razvijajući nove pravce istraživanja. Učesnici su se osvrnuli i na mjere Nacionalnih koordinacionih tijela. Zaključak panelista nakon izlaganja i zajedničke diskusije je sledeći:

Recesiona kriza izazvana pandemijom Korona virusa, koja je već dobila ime The Great Lockdown (Veliko zaključavanje), će ostaviti posljedice na svjetsku ekonomiju. Države JIE posebno one koje su orjentisane na turizam će imati pad ekonomskih aktivnosti koje su prouzrokovane pandemijom. Mjere sa kojima su izašle Vlade moraju da se sprovode brže uz konsultacije sa širokim krugom eksperata počev od visokoškolskih ustanova, unije poslodavaca, asocijacija menadžera, privrednih komora itd. Navedene mjere posebno treba da budu usmjerene ka mikro, malom i srednjem biznisu koji je najviše pogođen. Potrebno je sačuvati zaposlenost, čime se stimuliše tražnja i čuva standard i kvalitet života građana. Panelisti su konstatovali da je kriza potencijalna šansa za restart kompletnog ekonomskog sistema kreiranjem odgovarajućeg stimulativnog institucionalnog okvira za buduće tržišno poslovanje. Potrebno je raditi na jačanju domaćih brendova koji će uticati na smanjenje spoljnotrgovinskog deficita i čime se smanjuje  zavisnost domicilnih država od dislocirane proizvodnje. Državni intervencionizam je neophodan
u mjeri koja će kreirati institucionalni okvir za buduće tržišno poslovanje i gdje se izgradnjom društvenih (formalnih i neformalnih) i ekonomskih institucija stvara preduslov za racionalnu alokaciju resursa i efikasno privređivanje. Socijalni kapital ima važnu ulogu u kreiranju institucija. Digitalizacija i inovacije su velika šansa za ubrzani oporavak i racionalizaciju i efikasnost poslovnih procesa. Veliki potencijal postoji u razvoju kulturnih, kreativnih industrija i IT industrije.
 

Učesnici konferencije bili su:
Doc.dr Irena Petrušić dekan Fakultet za menadžment Herceg Novi;
Doc.dr Nikša Grgurević prodekan za nastavu Fakultet za menadžment Herceg Novi;
Prof.dr Vasilije Kostić rukovodilac posdiplomskih studija Fakultet za menadžment Herceg Novi;
Prof.dr Dragan Đuranović rektor PIM Univerzitet Banja Luka;
Prof.dr Ilija Džombić direktor PIM Univerzitet Banja Luka;
Doc.dr Bojana Ostojić profesor Fakultet za projektni menadžment Beograd;
Doc.dr Milutin Pečić profesor Fakultet za projektni menadžment Beograd;
Doc.dr Azemina Mašović profesor Fakultet poslovne ekonomije Skoplje;
Doc.dr Adrijana Bulevska-Zarić profesor Institut poslovne ekonomije Skoplje;
Mr Sanja Peruničić moderator konferencije Falultet za menadžment Herceg Novi.
 

U nastavku možete pogledati link sa video snimkom konferencije:
https://www.youtube.com/watch?v=aBOk4zbthUk

16.04.2020.
Obavještavaju se svi studenti da zbog uskršnjih praznika, Univerzitet  „Adriatik” Bar neće raditi u periodu od petka, 17.04.2020. godine do utorka, 21.04.2020. godine. Prvi radni dan je utorak, 21.04.2020. godine. Rukovodstvo Univerziteta „Adriatik” Bar želi vam srećne uskršnje praznike!
 

23.03.2020.

Naučno– nastavni proces na Univerzitetu „Adriatik” Bar, tokom trajanja naredbe Ministarstva Zdravlja Crne Gore, za sada se odvija predviđenom dinamikom, u skladu sa Akademskim kalendarom za studijsku 2019/20. godinu i dosadašnjim rasporedom predavanja. Svi fakulteti članice Univerziteta posjeduju samostalne Moodle elektronske platforme na kojima se naučno – nastavni materijali u formi predavanja balgovremeno objavljuju, kao i različiti zadaci i instrukcije za pripremu seminarskih radova, uz poštovanje svih standarda učenja na daljinu.
U cilju održavanja kontinuiteta i kvaliteta nastavnog procesa, većina fakulteta članica na svojim elektronskim platformama postavlja i različite vježbe u skladu sa predmetnim planovima i programima, koje su studenti obavezni da redovno rade i popunjene dostavljaju putem e-maila predmetnim profesorima i asistentima.
Zbog trenutnih okolnosti, svi fakulteti članice Univerziteta „Adriatik” Bar koriste dodatne mogućnosti koje pružaju njihove elektronske platforme a koje se odnose na polaganje kolokvijuma elektronskim putem, odnosno za provjeru rada i usvojenog znanja studenata. Karakteristike takvog sistema evaluacije u potpunosti podliježu kriterijumima objektivnosti ocjenjivanja i u skladu su sa najvišim standardima procesa učenja na daljinu.
Studentske službe na fakultetima su u svakodnevnoj direktnoj komunikaciji sa studentima putem različitih Viber grupa i e-mail poruka. Zbog trajanja prethodno navedenog stanja, fakulteti članice Univerziteta su uveli aplikacije Zoom i Whereby koje omogućavaju održavanje nastave, konsultacija u realnom vremenu do 100 učesnika u trajanju od po 40 minuta po sastanku. Za sada, navedene aplikacije su se pokazale vrlo korisne i daju dobre rezultate. Takođe, koristi se i Skype prvenstveno za pojedinačne konsultacije i sva dodatna pojašnjenja i informacije.
Očekujemo da će se situacija stabilizovati i da će se cjelokupan život vratiti u normalne tokove. Ipak, u slučaju prolongiranja vanrednog stanja, fakultetima, članicama Univerziteta, naredni izazov će svakako biti organizacija i obavljanje studentske prakse, odnosno stažiranja, u zavisnosti od naučne oblasti fakulteta, jer su skoro svi hoteli i ugostiteljski objekti zatvoreni. Nadamo se da ćemo zajedničkim snagama, uz pomoć svih relevantnih institucija, pronaći načine prevazilaženja pomenutog problema i sličnih situacija.
 

13.03.2020.

Univerzitet „Adriatik“ Bar poštujući preporuke Instituta za javno zdravlje Crne Gore (IJZ) je pripremio krizni plan za nesmetano odvijanje nastavnog procesa predavanja, vježbe, konsultacija i ispita. Fakulteti Univerziteta koristiće mogućnosti koje pružaju savremene informacione – komunikacione tehnologije da se omogući savremeni način savladavanja gradiva, provjera znanja i ocjenjivanje studenata preko već uspostavljene postojeće elektronske Platfome.
Profesori na Univerzitetu “Adriatik” su u fazi (aktivnostima) kako bi već postojeću Platformu osavremenili postavljanjem baze pitanja za predmete na kojima su angažovani, što će sve omogućiti normalni proces rada, u slučaju pogoršanja situacije sa epidemijom gripe.
 

12.03.2020.

Studentski parlament Fakulteta za menadžment izdao je treći broj studentskog časopisa "Menadžer". U ovom broju saznajte više o dešavanjima i planiranim aktivnostima na Fakultetu, saradnji sa organizacijama i visokobrazovnim institucijama iz regiona, našim uspješnim sportistima, kao i pročitajte intervjue koje su za "Menadžer" dali naši profesori i predstavnici lokalne samouprave i privrede. Elektronskoj formi časopisa možete pristupiti ovdje.

09.12.2019.

Studentski parlament Fakulteta za menadžment uradio je novi broj studentskog časopisa "Menadžer" za oktobar/novembar 2019. godine. U novom broju možete pročitati o aktuelnim dešavanjima na Fakultetu za menadžment Herceg Novi, zanimljive intervjue sa predstavnicima privrede i lokalne uprave, kao i našim profesorima i studentima. Elektronsku verziju časopisa možete preuzeti ovdje. 

04.12.2019.

Ministarstvo nauke će u 2020/2021. godini sufinansirati projekte istraživanja i saradnje naučnoistraživačkih ustanova, preduzeća i drugih pravnih lica iz Crne Gore, koji se odnose na njihovo učešće u svojstvu partnera u tekućim međunarodnim naučnoistraživačkim ili inovativnim projektima. Prioritet ovog Konkursa je uključivanje u programe Horizont 2020 ili COST, međutim, može se uzeti u razmatranje i uključivanje u druge prestižne programe međunarodne saradnje u oblasti nauke i inovacija.

Projekti treba da omoguće: brže usvajanje prioritetnih oblasti istraživanja koja su definisana na evropskom nivou, pokretanje sličnih istraživanja na nacionalnom nivou i brže povezivanje sa relevantnim akterima u Evropi, te uključivanje mladih istraživača u perspektivne oblasti istraživanja.

Projektima će se omogućiti uključivanje u tekuće Horizont 2020 ili COST projekte, u svojstvu pridruženog partnera (Horizont 2020 – third party partner; COST - partner). Uslov za apliciranje za sredstva ovog Konkursa je da postoji identifikovan projekat u koji se tim želi uključiti i početno odobrenje koordinatora tog projekta za pridruživanje tima iz Crne Gore evropskom timu. Na Konkurs se mogu prijaviti i timovi koji su se već pridružili nekom od tekućih Horizont 2020 ili COST projekata koji traju do 2022. godine ili duže.

Sredstva projekta mogu da budu utrošena za sljedeće troškove: razvoj metodologije, terenska istraživanja, prikupljanje i obradu podataka, putovanja na radne sastanke sa evropskim partnerima (ukoliko nisu pokrivena projektom u koji se tim uključuje), razvoj modela, prototipova, diseminaciju rezultata itd. Lični troškovi mogu da pokrivaju angažovanje mladih istraživača i stručnih saradnika (lica s visokim obrazovanjem, studenti master studija, magistri nauka, doktoranti ili mladi doktori nauka – do 35 godina života) i podsticajne mjere za iskusne istraživače i saradnike, članove tima.

Za projekte u trajanju od dvije godine (2020. i 2021.), Ministarstvo nauke će nosiocu projekta odobriti iznos do 20.000 € (za obje istraživačke godine), što može iznositi do 100% predviđenih troškova. Lični troškovi mogu da budu u iznosu od najviše 50% od ukupne vrijednosti projekta. Ustanova može da sufinansira dodatne troškove projekta iz sopstvenih izvora.

Jedna ustanova - nosilac projekta iz Crne Gore, može ostvariti pravo na sufinansiranje najviše 3 projekta iz ove stavke Konkursa od strane Ministarstva nauke u toku 2020/2021. godine, u skladu sa rang-listom projekata.

Kompletna informacija je dostupna na linku: 

http://www.mna.gov.me/vijesti/217367/Konkurs-za-podsticanje-ucesca-u-programima-Horizont-2020-i-COST.html

01.09.2019.

Univerzitet "Adriatik" Bar bio je suorganizator međunarodne konferencije „Modeli organizacije i realizacije studentskih stručnih praksi i njihova primjenjivost u visokom obrazovanju" zajedno sa Visokom školom za inspekcijski i kadrovski menadžment Split, Veleučilištem Baltazar Zaprešić i Udrugom za promicanje znanosti i umjetnosti, koja se održala u Splitu od 30. i 31.avgusta 2019. godine. Ministarstvo znanosti i obrazovanja Hrvatske takođe je uputilo pismo podrške za održavanja ove međunarodne konferencije. Detaljnije o konferenciji možete pogledati ovdje.

18.07.2019. Zadovoljstvo nam je da Vas obavijestimo da je Studentski parlament Fakulteta za menadžment uradio drugi broj studentskog časopisa “Menadžer”. U izradi istog su učestvovali studenti, koji su svojim trudom i radom doprinijeli realizaciji samog časopisa. U novom broju čitajte o aktuelnim dešavanjima na Fakultetu, zanimljive intervjue sa predstavnicima privrede i lokalne uprave, kao i našim profesorima i studentima. Časopis možete preuzeti na sledećem linku:  https://www.fm-hn.com/studentski-parlament/studentski-casopis-menadzer/.

08.07.2019.

FOTO GALERIJU SA SVEČANE SJEDNICE POVODOM OBILJEŽAVANJA DANA UNIVERZITETA "ADRIATIK" BAR MOŽETE POGLEDATI OVDJE.

24.06.2019.
Na osnovu člana 98 Zakona o visokom obrazovanju Crne Gore ("Sl.list CG" 42/17 i 71/17) i Odluke Senata Univerziteta "Adriatik" Bar broj 60 od 14.05.2018.godine Univerzitet "Adriatik" Bar raspisuje KONKURS ZA UPIS NOVE GENERACIJE STUDENATA U AKADEMSKU 2019/2020! Tekst konkursa možete pogledati ovdje.

06.03.2019.

UNIVERZITET "ADRIATIK" BAR BOGATIJI ZA JOŠ JEDAN FAKULTET!

HEC Fakultet za internacionalni menadžment u turizmu i hotelijerstvu iz Miločera zvanično je postao član Univerziteta "Adriatik" Bar potpisivanjem Ugovora o priključenju u ponedeljak, 04.03.2019.godine u Baru.

Fotografije možete pogledati ovdje.

08.02.2019.

CERIC-ERIC početkom februara 2019. godine objavio Poziv za integrisani pristup multidisciplinarnim infrastrukturama za materijale i biomaterijale putem koga nudi pristup komplementarnim instrumentima i laboratorijama za mulidisciplinarna istraživanja u oblasti materijala i nanotehnologija, uključujući mobilnost, otvoren pristup publikacijama i slično.
Više informaija možete preuzeti sa linka: http://www.mna.gov.me/vijesti/195992/CERIC-ERIC-istrazivacka-infrastruktura-otvorena-i-za-crnogorske-istrazivace.html

26.11.2018.

U okviru Javne rasprave o nacrtu Smjernica Strategije pametne specijalizacije (2018-2024), Ministarstvo nauke organizuje Okrguli sto koji će biti održan u ponedjeljak, 03. decembra sa početkom u 12 sati u Ministarstvu nauke (Rimski trg bb).
Pozivaju se svi zainteresovani subjekti da prisustvom okruglom stolu doprinesu javnoj raspravi sa ciljem iznošenja svojih komentara i sugestija na tekst nacrta Smjernica Strategije pametne specijalizacije (2018-2024).

Detaljnije na adresi:
http://www.mna.gov.me/vijesti/194028/Okrugli-sto-povodom-Javne-rasprave-o-nacrtu-Smjernica-Strategije-pametne-specijalizacije-2018-2024.html

01.11.2018.

KAMPANJA „#STUDIRAJ POŠTENO“
Univerzitet Adriatik, u saradnji sa Studentskim parlamentom Univerziteta Adriatik, a na inicijativu Studentskog parlamenta FPE Bar, pokrenuo je pozitivnu kampanju „#STUDIRAJ POŠTENO“ koju je podržala kancelarija Savjeta Evrope u Podgorici u okviru programa "Horizontal Facility for Western Balkans and Turkey". Kampanja je započela pred ciklus provjere znanja, odnosno pred kolokvijume, a za cilj ima suzbijanje svake vrste kršenja i nepoštovanja Pravilnika o postupku i načinu ispitivanja, u skladu sa Statutom ustanova.
Na Univerzitetu "Adriatik" Bar obrazuju se generacije mladih ljudi koji su izabrali jedan od šest fakulteta u sastavu univerziteta za svoj akademski razvoj. Svakodnevno se trudimo da svojim studentima pružimo savremeno i kvalitetno obrazovanje. Na početku svake nove studijske godine studenti prve godine nalaze se na životnoj prekretnici. Više nisu djeca, izašli su iz školskih klupa i ulaze u novu, zreliju fazu života. Univerzitet "Adriatik" Bar gradi kulturu institucije koja je podrška za akademski i profesionalni razvoj i karijeru studenata.
Aktivnosti pozitivne kampanje „#STUDIRAJ POŠTENO“ sastoje se od sledećih aktivnosti:
- pažljivo osmišljene i vizuelno prepoznatljivo dizajnirane afirmativne poruke na svim medijima koje koriste Fakulteti (društvene mreže, e-platforme, sajtovi): studiraj pošteno; moje znanje; moja ocjena; studiram pošteno; moj uspjeh; samo moj uspjeh; zasluži ocjenu; uči, ne prepisuj; znam; učim; zaslužujem; stojim iza svoga znanja; znanje traje duže od baterije itd.
- uručenje „pisma podrške“ dekana pojedinačnih fakulteta članica Univerziteta "Adriatik" Bar svakom studentu lično;
- dijeljenje naljepnica sa jednom od poruka kampanje svakom studentu prije početka kolokvijuma i lijepljenje na dijelu garderobe;
- lijepljenje postera sa motivima pomenute kampanje u prostorijama svih fakulteta u sastavu Univerziteta "Adriatik".
Osnovna želja kampanje "#STUDIRAJ POŠTENO" je da se, u atmosferi koja nije represivna već podsticajna i preventivna, kroz aktivnosti koje podrazumijevaju pozitivnu kampanju, ukaže na značaj početka njihovog akademskog života uz puno poštovanje akademskog integriteta!
 

19.10.2018.

Ministarstvo nauke Crne najavljuje da će sljedeće nedjelje objaviti Konkurs za dodjelu grantova za naučnoistraživačke projekte. Cilj ovog Konkursa je podizanje kapaciteta naučnih timova u Crnoj Gori, kako bi se ojačala kvalitetna i održiva partnerstva koja pokazuju potencijal da integrišu istraživanje u dominantne ekonomske pokretače u Crnoj Gori i izrastu u buduće centre izvrsnosti.
Grantovi će biti dodijeljeni za naučnoistraživačke projekte, koji su u skladu sa tematskim prioritetima utvrđenim Strategijom naučnoistraživačke djelatnosti: Energija; Informaciono komunikacione tehnologije; Novi materijali, proizvodi i servisi; Medicina i zdravlje ljudi; Poljoprivreda i proizvodnja hrane; Održivi razvoj i turizam; i Nauka, obrazovanje i identitet.
Konkurs će biti raspisan sa ukupnim iznosom sredstava od 1.000.000 €. Odobreni projekti po ovom Konkursu finansiraće se na period do dvije godine.
Planirano je da Konkurs bude otvoren tri nedjelje.

Detaljnije na: http://www.mna.gov.me/ministarstvo

09.07.2018.

UNIVERZITET "ADRIATIK" BAR PROSLAVIO PRVU GODINU SVOG POSTOJANJA! DETALJNIJE MOŽETE POGLEDATI OVDJE.

22.06.2018.

Finalni izvještaj EUA IEP o eksternoj institucionalnoj evaluaciji Univerziteta "Adriatik" Bar na engleskom jeziku možete pogledati ovdje. Prevod izvještaja možete pogledati ovdje.

19.06.2018.
Na osnovu člana 98 Zakona o visokom obrazovanju Crne Gore ("Sl.list CG" 42/17 i 71/17) i Odluke Senata Univerziteta "Adriatik" Bar broj 60 od 14.05.2018.godine Univerzitet "Adriatik" Bar raspisuje KONKURS ZA UPIS NOVE GENERACIJE STUDENATA U AKADEMSKU 2018/2019! Tekst konkursa možete pogledati ovdje.
 

29.01.2018.

ZAPOČET PROCES EKSTERNE INSTITUCIONALNE EVALUACIJE UNIVERZITETA "ADRIATIK" BAR.

________________________________________________________________________________________

UNIVERZITET "ADRIATIK" BAR - NOVI UNIVERZITET U CRNOJ GORI!

Rješenjem Ministarstva Prosvjete Crne Gore UP I broj 060-11/2017 od 6. marta 2017. godine izdata je licenca za rad Univerziteta „Adriatik“ sa sjedištem u Baru.

Univerzitet „Adriatik“ obuhvata visokoškolske institucije na Crnogorskom primorju od Ulcinja do Herceg-Novog.

Nastava na pomenutom Univerzitetu realizovaće se na sledećim organizacionim jedinicama – fakultetima, koji su akreditovani i licencirani i to:
- Pomorski fakultet Bar
- Fakultet za poslovnu ekonomiju Bar
- Fakultet za biznis i turizam Budva
- Fakultet za mediteranske poslovne studije Tivat
- Fakultet za mediteranske poslovne studije Ulcinj
- Fakultet za mediteranske poslovne studije Tivat – odjeljenje Nikšić
- Fakultet za menadžment Herceg-Novi

Formiranjem Univerziteta Adriatik, objedinjene su samostalne visokoškolske ustanove primorske regije u jednu zajedničku instituciju, čime se doprinosi Nacionalnom i Evropskom sistemu obezbjeđivanja kvaliteta visokog obrazovanja. Istovremeno, ovim se postižu svojevrsna usklađivanja zajedničkih normativa, vrijednosti, misija i ciljeva, kao i upravljanje ljudskim resursima navedenih visokoškolskih ustanova koje ulaze u sastav Univerziteta Adriatik.

Ovim udruživanjem visokoškolskih institucija u Univerzitet, omogućava se fakultetima koji ulaze u njegov sastav pristupanje apliciranju međunarodnim IPA projektima, Erasmus+ programima, Horizont 2020 programima i uspostavljanje međunarodne saradnje sa drugim srodnim institucijama iz Evrope i svijeta, što sve do sada nije moglo biti realizovano van okvira institucije univerziteta.

Ovim se, isto tako, omogućava organizacija zajedničkih multidisciplinarnih studija iz programskih sadržaja fakultetskih jedinica koje ulaze u sastav Univerziteta, a posebno će biti stavljen akcenat na oblasti nautičkog turizma i njegovih pratećih djelatnosti.
Objedinjavanjem samostalnih fakultetskih jedinica u Univerzitet, ispunjena je i osnovna preporuka IEP-EUA međunarodne komisije za institucionalnu evaluaciju, odnosno eksternu evaluaciju, koju su ove ustanove prošle prije četiri godine, a kroz koje će ove institucije ponovo proći akademske 2017/18. godine. Svim ovim se ispunjavaju osnovni principi Bolonjske konvencije.

Objedinjavanje visokoškolskih ustanova ima veliki značaj za školovanje budućih kadrova koji će svoje zaposlenje naći u pomorskoj privredi, kako u pomorsko – nautičkim djelatnostima tako i u privrednim djelatnostima na kopnu koja su usko vezana za međunarodnu pomorsku trgovinu.

Univerzitet Adriatik će veliku pažnju posvećivati obrazovanju pomorskog kadra i time odbraniti postojanje Crne Gore na Evropskoj bijeloj listi priznatih država.

Istovremeno, na ovaj način Crna Gora nastavlja ideju participacije u jednom procesu kojim se profiliše cijelo jedno područje u luksuznu nautičko-turističku destinaciju koja je aktivna tokom cijele godine, odnosno procesa koji su jasno naznačile mediteranske zemlje u okruženju.

Ovim se svakako izražava tendencija Crne Gore za evropskim integracijama i ostvaruje njeno istorijsko pravo da bude jedna od pomorskih nacija u regionu!